Thursday, September 18, 2014

Trăng sơn cước


Trăng sơn cước

Sơn cước là vùng đất rừng núi thượng du tập trung ở phía Đông và Tây Bắc của Việt Nam. Dân cư đa số là người dân tộc thiểu số Thái, H'Mông, Nùng, Mèo sống rải rác thưa thớt trong các bản thượng. Trăng sơn cước là bài hát được viết lời bởi nhạc sĩ Văn Khôi và soạn nốt nhạc bởi nhạc sĩ Văn Phụng vào giữa thập niên 50, lấy cảm hứng từ một cuộc tao ngộ với cô sơn nữ nào ở trên vùng rừng núi heo hắt gió mây.

Nhạc sĩ Văn Khôi thì không mấy người biết đến tên nhưng cái tên Văn Phụng thì rất quen thuộc vì ông là tác giả của những bài hát rất thành công như: Ô mê ly, Xuân miền Nam, Trăng sáng vườn chè, Tôi đi giữa hoàng hôn, Ghé bến Sài Gòn. Nhạc sĩ Văn Phụng sinh năm 1930 tại Hà Nội, từ nhỏ học dương cầm với hai bà giáo sư âm nhạc: một bà người Pháp và một bà người Việt. Năm 1945 lúc được 15 tuổi Văn Phụng đoạt giải nhất cuộc thi tuyển lựa độc tấu dương cầm tại Nhà Hát Lớn Hà Nội.

Năm sau ông thi đậu vào ngành Y khoa nhưng lại bỏ học dở dang ở năm đầu để chạy loạn vào Nam Định. Ông lánh nạn tại nơi đây và được một linh mục chỉ dẫn thêm về thanh nhạc. Năm 1948 ông trở về Hà Nội và tham gia chính thức vào ban Quân nhạc, chuyên soạn hòa âm cho những ca khúc Việt Nam dùng trong các ban giao hưởng, đại hoà tấu. Khi làm việc tại đây Văn Phụng gặp gỡ và kết thân với các nhạc sĩ đồng nghiệp như: Đan Thọ (tác giả của Chiều Tím, Mimosa thôi nở), Nhật Bằng (Bóng chiều tà, Tiếng đàn trong đêm), Nguyễn Hiền (Anh cho em mùa xuân), Vũ Thành (Giấc mơ hồi hương).

Nhạc phẩm đầu tay do Văn Phụng sáng tác là bài Ô mê ly, được viết năm 1948 trong một niềm vui sảng khoái dâng trào vì ông có thể theo đuổi ngành âm nhạc vốn là niềm đam mê hàng đầu của ông. Năm 1954 ông di cư vào miền Nam và giữ chức vụ Nhạc Trưởng của Đài Phát thanh Quân đội và tiếp tục sáng tác các bản nhạc hay như: Ghé bến Sài Gòn, Tôi đi giữa hoàng hôn, Các anh đi, Tiếng dương cầm, Suối tóc...Riêng bài Suối tóc là sáng tác riêng để tặng cho người ca sĩ ông mới quen biết Châu Hà mà sau này hai người kết hôn và sống gắn bó đến cuối đời. Vì cặp Văn Phụng - Châu Hà sống rất chung thủy hạnh phúc nên hai người được mệnh danh là Tiếng hát với cung đàn, lấy từ tên tựa của một sáng tác do Văn Phụng viết khi ông đang làm Nhạc trưởng ở Đài Phát thanh Quân đội.

Bài hát Trăng sơn cước có một giai điệu đặc thù của loại nhạc "thượng du" mà Đắc Xuyên Gia Khang chưa biết tên chuyên môn, nếu có. Trong các bài hát thuộc thể loại này thì thấy nhạc khí sử dụng hầu hết đều có chiêng trống, tù và, sáo, khen...Lướt qua những bài hát thông dụng kể về chuyện tình của mấy chàng trai thành thị đi vô sơn cước tìm kiếm sơn nữ thì thấy có: Chiều lên bản thượng, Nỗi buồn Châu Pha, Ðường chiều sơn cước, Tiếng hát Mường Luông của Lê Dinh và Minh Kỳ, Chuyện tình La Lan của Hoàng Thi Thơ, Bông hoa rừng của Lê Thương, Tình Ca Người Sơn Cước của Nguyễn Trung Cang...

Thường thì nhạc sĩ kết hợp trai Kinh với gái sơn nữ xứ Thượng bên cảnh mây núi thơ mộng chen lẫn rượu cần, tù và rồi nhảy nhót bên lửa trăng. Nhưng hầu như kết thúc của những bài hát này là cảnh chia ly, có duyên mà không phận. Trai Kinh lên đường trở về lấy gái thị thành để con gái xứ Thượng ở lại tiếp tục đợi trai khác tới hoặc đi lấy chồng cùng bộ lạc, văn hoá và ngôn ngữ với mình cho chắc ăn.

Mời các bạn đọc lời và nghe lại bài hát Trăng sơn cước qua 3 tiếng hát Nini, Vina Uyển My và Hạ Vy

http://www.nhaccuatui.com/bai-hat/trang-son-cuoc-nini-ft-ha-vy-ft-vina-,uyen-my.vCnCwRfCup.html

Suốt canh tàn một mình ta dưới trăng vàng
Đàn trầm rung khúc mơ màng
Gợi lòng ta nhớ mường vang xa
Nhìn ánh trăng mơ về phía trời khuất xa
Một tình thơ chốn non ngàn
Ôi giờ phút sao sớm tàn

Lòng còn hoài mơ một đêm
Điệu nhạc rền vang rừng thẳm
Rượu cần càng vui càng uống
Đắm say men nồng tình duyên

Cùng chàng ngồi bên bờ suối
Hẹn hò một duyên tình mới
Nàng ngồi lặng nghe chàng nói
Khẽ rung rinh đôi làn môi

Suốt canh tàn kề vai say ánh trăng vàng
Nhạc xa đưa khúc mơ màng
Nàng nhìn ra phía trời xa xa
Như ước mơ duyên tình thơ mộng dưới trăng
Nhưng thời gian vẫn trôi hoài
Trăng tàn úa rồi khuất tàn

Dạt dào tình vương sơn nữ
Tình thơ ngây bên suối
Xót xa duyên tình xưa
Lạnh lùng ngồi trông trăng sáng
Ta nhớ ngày qua
Nhờ làn gió đưa

Gió ơi đưa về chốn xưa
Thiết tha bên bờ suối thơ
Bóng ai xa còn ước mơ

Ôi ngày vui sao quá vội

No comments:

Post a Comment